Turkish Insights
Türkçe İçgörüler’e hoş geldiniz!
Bu sayfada katkılarınızı mükemmelliğe ulaştıracak notlar ve ipuçlarını bulacaksınız. Burada
bulabileceğiniz her şey
Şarkı Sözleri Yönergeleri ile paraleldir, bu yüzden onlardan da geride
kalmadığınızdan emin olun. İçgörüler’i, Türkçe katkılarda sıkça karşılaşılan ve kendine ait bir
yere sahip olmasının uygun olacağı özel başlıklar olarak düşünebilirsiniz.
İçgörüler’de göreceğiniz maddelerin birçoğu Türk Dil Kurumunun yazım kuralları ile
bağlantılıdır. Burada kapsanmamış herhangi bir durumla karşılaşırsanız TDK’nin resmî web
sitelerini (
Yazım Kuralları,
Güncel Türkçe Sözlük) inceleyerek doğru kullanımlara
ulaşabilirsiniz.
Söyleyiş Farklılıkları
Şarkılarda kimi zaman kelimelerin İstanbul Türkçesi ile belirlenmiş şeklinden farklı telaffuz
edilmesiyle karşılaşabilirsiniz. Buna farklı ağız özelliği gösteren kelimeler, günlük yaşamda
kullandığımız dildeki gibi kelimelerin kısaltılarak okunması gibi örnekler verilebilir. Böyle
durumlarda kelimeyi doğru yazımı olarak değil, sanatçının söylediği hâliyle yazıya
geçirmelisiniz.
❌ İkimize karşı bu dünya, bizi anlamayacaklar
✅ İkimize karşı bu dünya, bizi anlamıy’caklar
Hece ve Ses Düşmeleri
Türkçe şarkılarda bazı hecelerin ve seslerin söylenmediği, yani düştüğü, durumlar oldukça
yaygındır. Bu tür durumlarda telaffuz edilmeyen harfler yerine bir kesme işareti (’) konması
gerekir. Bu olayın en sık görüldüğü birkaç kelimeyi ve bazı diğer örnekleri aşağıdaki tabloda
görebilirsiniz.
➢Bi’ (bir)
➢Ner’de? (nerede)
➢Yaz’caksın (yazacaksın)
➢Bi’ şey (bir şey)
➢Nası’? (nasıl)
➢Yazıyo’ (yazıyor)
➢Bi’kaç (birkaç)
➢N’olur (ne olur)
➢Bur’dan (buradan)
Noktalı Virgül
Noktalı virgül, bazı cümlelerde Türkçe yazım kuralları bakımında gerekli görünse de düzen
ve herkesin katkıları arasındaki tutarlılığın sağlanması açısından şarkı sözlerinde noktalı
virgül kullanılmamasını tavsiye ediyoruz. Noktalı virgülün kullanılabileceği durumlarda tek
bir normal virgül kullanımı yeterlidir.
Düzeltme İşareti
Düzeltme işareti yazılışları aynı, ancak söylenişleri ve anlamları farklı olan kelimeler;
dilimize farklı dillerden aktarılmış bazı sözcükler ve bazı eklerin karışmasını engellemek
amacıyla kullanılır. Gerektiği durumlarda düzeltme işareti içeren kelimeler, onu kullanarak
yazılmalıdır. Bu kelimelerden en yaygın olan birkaç örneği burada görebilirsiniz.
➢aşık / âşık
➢hala / hâlâ
➢rüzgâr
➢hikâye
➢askerî
➢adet / âdet
➢yar / yâr
➢imkânsız
➢kâğıt
➢resmî
➢hal / hâl
➢şura / şûra
➢dükkân
➢sükûn
➢millî
Ünlemlerin Yazılış Biçimi
Şarkıların içinde sıklıkla ünlem kelimelerle karşılaşabilirsiniz. Bunlardan en sık
kullanılanların standartlaştırılmış birkaçını bu listede bulabilirsiniz.
➢ah, oh, ooh, hmm, mm, ey, yeah, whoa
Burada örneklendirilen veya benzer kelimelerdeki bazı harflerin şarkılarda uzatılarak
okunması ile sıklıkla karşılaşabilirsiniz. Bu durumlarda o harf peş peşe birkaç tane değil, bir
veya en fazla iki kere yazılmamalıdır.
❌ oooooooh, aaaahh, hmmmm
✅ ooh, oh, ah, hmm
Virgülün Kullanılmadığı Yerler
Virgüllerin kullanılması; görünüş, okunabilirlik ve anlaşılabilirlik açısından şarkı sözleri için
oldukça önemli bir etkendir. Ancak virgüllerin kullanılmaması gereken bazı durumlar vardır.
Virgüllerin hatalı olarak kullanıldığı en sık karşılaşılan örneklerin bazıları bu kısımda yer
almaktadır.
1. Şart eki almış kelimelerden sonra virgül kullanılmamalıdır.
❌ Bana ihtiyacın olursa, sarıl ona, elbet unutursun
✅ Bana ihtiyacın olursa sarıl ona, elbet unutursun
2. Tekrarlı bağlaçlar arasında virgül kullanılmamalıdır.
❌ Ne sen baktın ardına, ne ben
✅ Ne sen baktın ardına ne ben
3. Satır içinde, sanatçının es verdiği bölümlerde (eğer cümle yapısı yönünden ihtiyaç
duyulmuyorsa) virgül kullanılmamalıdır. Eğer sanatçılar bir cümle oluşturacak bir şey
söylerken kelimeler arasında sessizlik veya enstrüman ile bir duraklama yaratıyorsa her
zamanki gibi tek bir boşluk art arda gelen iki kelimeyi ayırmak için yeterlidir.
Yapımcı Etiketleri (Producer Tags)
Yapımcı etiketleri, şarkının yapımcısının kim olduğunu dinleyicilere aktaran kısa bir sestir.
Çoğunlukla hiphop parçalarda yaygındır, şarkının genellikle başında ve daha az sıklıkla
sonunda yer alır. Türkçe şarkılarda en yaygın karşılaşılan bazı yapımcı etiketleri burada
alfabetik sırayla not edilmiştir.
● A-a-alo, Waxy
● AKDO
● Büken
● Casap, show me what you got
● いただきます(Itadakimasu)
● Narco
● Ner’desin Pango?
● Segah
● Ver bakıyım AKDO
● Who made it? It’s Kleo
● You want Smoke?
Alıntı Cümleler
Alıntı cümleler yazıya geçirilirken, alıntı cümle virgülü takip eden tırnak işaretleri (“) ile
belirtilmelidir ve alıntı cümlenin ilk kelimesi büyük harfle başlamalıdır.
❌ Güneş bile dedi ki kendine: “Doğmak anlamsız”
❌ Güneş bile dedi ki kendine doğmak anlamsız
✅ Güneş bile dedi ki kendine, “Doğmak anlamsız”
Not: Eğer satır alıntı cümle ile başlıyorsa devamında virgül kullanmak gerekli değildir.
✅ “Bekle” dedi gitti, ben beklemedim
Not: Eğer alıntı cümle birden fazla satıra yayılmışsa tırnak işaretleri yalnızca alıntı cümlenin
en başına ve en sonunda konmalıdır. Tırnak işaretlerini her satırda kullanmak gerekli değildir.
✅ “Böyle gitme n’olur, böyle gitme n’olur
Biraz yanımda otur” diyemedim